Το γράμμα μιας άγνωστης Θεατρική Κριτική Γράφει ο Γιάννης Κυριάκος

ΘΕΑΤΡΟ ΕΚΑΤΗ
Τ Ο ΓΡΑΜΜΑ ΜΙΑΣ ΑΓΝΩΣΤΗΣ ΤΟΥ ΣΤΕΦΑΝ ΤΣΒΑΙΧ
Γράφει ο Κριτικός Θεάτρου Γιάννης Κυριάκος

Στο θαυμάσιο κομψό θέατρο της οδού Εκάτης 11 Η Βαλεντίνη Λουρμπά διασκεύασε θεατρικά και σκηνοθέτησε τη νουβέλα του Στέφανου Τσβάιχ, που γεννήθηκε στις 28 Νοεμβρίου 1881. Το ονομά του΄ παγκοσμίως γνωστό όσο ελαχίστων άλλων και κανείς δεν μοιραζόταν μαζί του μια τόσο ευρεία και διαρκή διεθνή επιτυχία Το κοινό δεν αγαπούσε μόνο ένα ,αλλά τα περισσότερα έργα του, και δεν του έμεινε πιστός λίγο χρόνο, αλλά δύο δεκαετίες. Δεν υπήρχε βιβλιοπωλείο στο οποίο τα βιβλία του να μη λάμπουν στη πρώτη σειρά .Η ενασχολησή του με το θέατρο υπήρξε περιορισμένη ,ωστόσο τρία από τα πέντε θεατρικά έργα που έχει γράψει γνώρισαν αρκετή επιτυχία .Του φτωχού το αρνί ,διασκευή στο βαλπόνε και ο Ιερεμίας . Αυτοκτόνησε μαζί με τη γυναίκα του το 1942 στην Πετρούπολη της Βραζιλίας. Το γράμμα μιας άγνωστης είναι ο παράφορος έρωτας μιας δεκατριάχρονης με ένα επιτυχημένο συγγραφέα και στηρίζει όλη της τη ζωή επάνω του. Τρείς φορές έζησαν ερωτικά ,χωρίς όμως να τη θυμάται την επόμενη φορά. Πρόκειται για ένα έργο βαθύτατα ψυχολογικό που μπορεί να μην αγγίζει τα όρια του τραγικού, αλλά διατηρεί μέχρι το τέλος της παράστασης το δραματικό του ενδιαφέρον. Η απλότητα του διαλόγου και η συγκίνηση που προκαλεί κάθε φράση της εσωτερικής ερωτικής αγωνίας που συγκλονίζει την ηρωίδα δημιουργεί μια ατμόσφαιρα γοητευτική που κερδίζει αμέσως το κοινό. Διαγείρεται η ευαισθησία σου σε μεγάλο βαθμό καθώς παρακολουθείς τις υπέροχες εκφράσεις του έρωτα ,όταν φθάνει στο σημείο να λέει η ηρωίδα.{Κοιμόσουν και άκουγα την αναπνοή σου, άγγιζα το σώμα σου, νοιώθοντας πώς ήμουν κοντά σου) Πλούσιο έργο σε φαντασία σε συγκλονιστική ατμόσφαιρα με στιγμές συγκινητικές όπως εκείνη του πεθαμένου παιδιού της. Η Φίλια Δελαγραμμάτικα στο ρόλο της άγνωστης είχε εκείνη τη δραματικότητα του παντοτινού αποχαιρετισμού καθώς ακροβατούσε από τη ζωή προς το θάνατο{¨Όταν θα διαβάσεις το γράμμα μου θα είμαι πια νεκρή) . . Η σκηνοθεσία της Βαλεντίνης Λουρμπά είχε συμπύκνωση .Εδωσε με ακρίβεια την αυταπάτη τις νεκρές ελπίδες ,τις ανεκπλήρωτες επιθυμίες το πάθος και την καταστροφή. Η ίδια στον μικρό ρόλο της κουρασμένης πόρνης ήταν πειστική και με τον τρόπο που το ερμήνευσε έγδυσε το κείμενο από το επίσημο φιλολογικό του ένδυμα. Η ατμόσφαιρα που διαμορφώνεται στο κοινό είναι μαγευτική και η Φίλια Δελαγραμμάτικα με την ερμηνεία της να το καθηλώνει.Η μεγαλειώδης φωνή του αφηφητή είναι του σπουδαίου ηθοποιού Χρίστου Τσάγκα Ο Χρίστος Ακρίδας επιμελήθηκε τη μουσική και Ο Δημήτρης Τσιούμας τους φωτισμούς. Η διασκευή της Βαλεντίνης Λουρμπά ήταν πετυχημένη. Τέτοιες παραστάσεις δεν αποτελούν ένα ενδιαφέρον θεατρικό ανέβασμα στη σκηνή αλλά ένα πολιτιστικό επίτευγμα

Δημοσιεύεται στην Εθνική Ηχώ

Το γράμμα μιας άγνωστς Κριτική Θεάτρου Γράφει ο Κυριάκος Σμυρναίος

ΚΡΙΤΙΚΗ ΘΕΑΤΡΟΥ
Γράφει Ο Κυριάκος Σμυρναίος
ΣΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΕΚΑΤΗ Εκάτης 11 Κυψέλη παίζεται το έργο του ΣΤΕΦΑΝ ΤΣΒΑΙΧ ΤΟ ΓΡΑΜΜΑ ΜΙΑΣ ΑΓΝΩΣΤΗΣ
Ας θυμηθούμε τα βιογραφικά στοιχεία και την πνευματική προσφορά του ξεχωριστού δημιουργού ΣΤΕΦΑΝ ΤΒΑΙΧ ο οποίος γεννήθηκε στις 28-.11-1881 στη Βιέννη και κατά καιρούς έζησε σε διάφορα κράτη και πόλεις με την θελησή του, ή αυτοεξόριστος.Σαν άνθρωπος των γραμμάτων έγραψε έργα κάθε μορφής λόγου. Νουβέλες, βιογραφίες, ιστορικές μινιατούρες. {οι μεμάλες ώρες της ανθρωπότητος).¨Εγινε γνωστός παγκόσμια από τις Βιογραφίες Μαρία Αντουανέτα Μαγγελάνος ,και την αυτοβιογραφία του{ο κόσμος του χθές

Αυτοκτόνησε το 1942 μαζί με τη γυναίκα του στην Πετρούπολη της Βραζιλίας. Το γράμμα μιας άγνωστης ,σε θεατρική διασκευή και σκηνοθεσία Βαλεντίνης Λουρμπά. Αφηγητής Ο χρίστος Τσάγκας, Άγνωστη η Φίλια Δελαγραμμάτικα. Η υπόθεση του έργου εκτυλίσσεται σε τρείς σκηνές.Η άγνωστη επικοινωνεί με μια γυναίκα την οποία δεν γνωρίζει.Η γυναίκα αυτή που την υποδύεται η Βαλεντίνη Λουρμπά, είναι πόρνη και της διηγείται τις ερωτικές διαστροφές των ανδρών και ότι κουράστηκε να ζεί στο κίνδυνο και στη παρακμή.Η ¨Αγνωστη αποχωρεί για να φροντίσει το άρρωστο παιδί της . Θαυμάζει ένα διακεκριμένο συγγραφέα από δέκα τριών ετών και τον μορφοποιεί στο είναι της ,σα ένα γεροντάκι πολύπειρο με τεράστιες γνώσεις και έκπληκτη γνωριζοντάς τον, διαπιστώνει ότι είναι ένας άνδρας γοητευτικός και διανούμενος συγχρόνως. Γίνεται συγκάτοικος της στο κτίριο που κατοικεί, στο απέναντι διαμέρισμα. Από εκείνη τη στιγμή τον ερωτεύεται παράφορα και δρομολογεί τη ζωή της δίπλα του. Αναγκάζεται να μετοικήσει στο Ίνσμπουρκ ,για να ακολουθήσει τη μητέρα της που θα διαμείνει εκεί με το νέο της σύζυγο και με θλίψη τον αποχωρίζεται.Οταν επιστρέφει στη Βιέννη μετά από τρία χρόνια συναντιώνται τρεις φορές ερωτικά αλλα ποτέ δεν την θυμάται την επόμενη φορά.Από την ερωτική τους επαφή γεννιέται ένα αγόρι χωρίς ποτέ τίποτα να του ζητήσει .Σχετίζεται με πλούσιους για να συντηρηθεί αυτή και το παιδί της .Εγκαταλείπει ένα κόμη που επρόκειτο να παντρευτεί ,και ανταποκρίνεται στο ερωτικό κάλεσμα του συγγραφέα μια νύχτα σ’ένα κέντρο που βρεθήκαν τυχαία, για να συνεχίσει μ’ένα νέο λάθος της μέσα στα λάθη του μυστικισμού και της ανωνυμίας της .Η Φίλια Δελαγραμμάτικα με δεξιοτεχνία μετέφερε τα τραγικά στοιχεία του έργου.Τη βαθειά μοναξιά,την ελπίδα τη ψευδαίσθηση, την αυτοκατοστοφή .Ειχε όλες τις μεταπτώσεις, και όλες τις συγκρούσεις που επακολουθούν μετά από μια τέτοια διάψευση. Η ανεπανάληπτη φωνή του Χρίστου Τσάγκα στο ρόλο του Αφηγητή δέσποζε σ’ολη την παράσταση

Η μουσική επιμέλεια του Χρίστου Ακρίδα ,οι φωτισμοί του Δημήτρη Τσίουμα ωραιοποίησαν την ατμόσφαιρα των εντυπώσεων Σπουδαίος ο ρόλος και των δύο ηθοποιών όμως την παράσταση την έκλεψε η Φίλια Δελαγραμμάτικα. Όλο αύτό το οικοδόμημα της θεατρικής διαδικασίας ασφαλώς και οφείλεται στην Βαλεντίνη Λουρμπά όπου η θεατρική της διασκευή και σκηνοθεσία δημιούργησαν την σχέση του ισχυρού και του ανίσχυρου

Δημοσιεύεται στο περιοδικό

Κριτική Λόγου και τέχνης

Το γράμμα μιας άγνωστης Θεατρική κριτική Γράφει ο Γιώργος Καραντώνης

Κριτική Θεάτρου
Γράφει Ο Γιώργος Καραντώνης
ΣΤΕΦΑΝ ΤΣΒΑΙΧ : ΤΟ ΓΡΑΜΜΑ ΜΙΑΣ ΑΓΝΩΣΤΗΣ
Θεατρική διασκευή σκηνοθεσία :Βαλεντίνη Λουρμπά Αφηγητής: Χρίστος Τσάγκας
Παίζουν :Φίλια Δελαγραμμάτικα ,Βαλεντίνη Λουρμπά.Θέατρο ΕΚΑΤΗ.

Θα αρχίσω με μια γενική παρατήρηση: Η ουσιαστική ανυπαρξία σύχρονου καλού θεατρικού κειμένου, ελληνικού και ξένου, έχει στρέψει πολλούς θιάσους και σκηνοθέτες στη θεατρικοποίηση πεζών ή και ποιητικών ακόμα _ κειμένων είτε με τη μορφή θεατρικών μονολόγων όπου παίζεται το αντίστοιχο κείμενο ,ολόκληρο ή συντομευμένο , ατόφιο ,η τροποποιημένο ,είτε με τη διασκευή του και τη μετατροπή του σε θεατρικό κείμενο ,ολιγοπρόσωπο ή πολυπρόσωπο .Το φαινόμενο έχει αρχίσει εδώ και πολλά χρόνια και έχει γίνει μια κυρίαχη τάση ,για να μην πω μόδα .Αρκεί να αναλογιστεί κανείς σε πόσες θεατρικές σκηνές παίζονται τώρα τέτοια έργα και όχι μόνο στην Αθήνα.Ο Χρίστος Τσάγκας μάλιστα , που από μια τραγική συγκυρία χάσαμε πρόσφατα ,ενώ ακούγεται η φωνή του στο ρόλο του αφηγητή στο κρινόμενο έργο ,είχε μεταφέρει εδώ και αρκετά χρόνια το σημαντικό μυθιστόρημα του Γάλλου συγγρραφέα Αλμπέρτ Καμύ Η πανούκλα με εξαιρετική επιτυχία ,σε ένα θεατρικό μονόλογο όπου έδωσε ένα σπάνιο ρεσιτάλ ηθοποίας ,πραγματοποιώντας έναν αληθινό άθλο.όλα αυτά τα γράφω επισημαίνοντας απλώς το φαινόμενο, χωρίς να καταπιάνομαι ούτε με τα αρνητικά ούτε με τα θετικά χαρακτηριστικά του , που ασφαλώς υπάρχουν άφθονα και από τα δύο. Η Βαλεντίνη Λουρμπά λοιπόν μετέφερε στο κομψό θεατράκι της ΕΚΑΤΗ ,που βρίσκεται στην οδό Εκάτης 11,πάνω από τη πλατεία κυψέλης ,τη γνωστή νουβέλα του Αυστριακού συγγραφέα Στέφαν Τσβάιχ {1881 1942) Το γράμμα μιάς άγνωστης συντομευοντάς την και προσαρμοζοντάς την στις ανάγκες της θεατρικής σκηνής της. Το θεατρικό έργο αφηγείται ακριβώς αυτό που δηλώνει ο τίτλος του. Δηλαδή το γράμμα που παίρνει ένας καθιερωμένος συγγραφέας, από μια φαινομενικά ,άγνωστη σε αυτόν γυναίκα η οποία τον είχε ερωτευτεί παράφορα από την πρώιμη εφηβεία της και του είχε δοθεί ερωτικά τρείς φορές χωρίς αυτός να τη θυμάται την επόμενη φορά. Εκτός από την πετυχημένη διασκευή και σκηνοθεσία που έκανε, κράτησε για τον εαυτό της το μικρό ρόλο της πόρνης ,ενώ στο ρόλο του αφηγητή ακούγεται η υποβλητική φωνή του χρίστου Τσάγκα ,που μας συγκινεί διπλά,τόσο εξ αιτίας του πρόσφατου χαμού του ,όσο για την υψηλή ποιότητα της εκφοράς του λόγου του .Το κύριο βάρος όμως της παράστασης έχει η ηθοποιός Φίλια Δελαγραμμάτικα στο ρόλο της άγνωστης , τόσο λόγω της μεγάλης έκτασης του ρόλου της ,όσο κυρίως λόγω της πραγματικά έξοχης ερμηνείας της, για την οποία αξίζουν ειλικρινή και ολόθερμα συγχαρτήρια. Γενικά πρόκειται για μια πολύ καλή θεατρική παράσταση ,από τις καλύτερες της Βαλεντίνης Λουρμπά στην οποία κάθε έπαινος είναι δικαιολογημένος και για το συγκεκριμένο έργο και για το γεγονός ότι επιμένει να αγωνίζεται θεατρικά μέσα σε τόσο αντίξοες από κάθε άποψη συνθήκες.Τέλος δεν θα πρέπει να ξεχάσουμε τους φωτισμούς του Δημήτρη Τσιούμα , ούτε την μουσική επιμέλεια του Χρίστου Ακρίδα , που δένουν με την ατμόσφαιρα του έργου.¨Ένα καλαίσθητο βιβλιαράκι πρόγραμμα που περιέχει ολόκληρο το θεατρικοποιημένο κείμενο μαζί με φωτογραφίες συμπληρώνει την ευχάριστη αίσθηση της παράστασης

Δημοσιεύεται στο

Περιοδικό οδός πανός,

Το γράμμα μιας άγνωστης Θεατρική Κριτική - Γράφει η Εύα Στάμου

Στο θέατρο Εκάτη η Βαλεντίνη Λουρμπά διασκεύασε και σκηνοθέτησε το κείμενο του Στέφαν Τσβάιχ, ‘Το γράμμα μιας άγνωστης’, με τρόπο που διαφύλαξε τα στοιχεία του ερωτικού πάθους, του πένθους και του πόνου της ηρωίδας του έργου. Αυτό που αποφεύγει η σύγχρονη αυτή εκδοχή είναι η υπέρμετρη συναισθηματολογία, τόσο χαρακτηριστική της εποχής του συγγραφέα, μα δύσκολα αποδεκτή από το θεατρικό κοινό σήμερα.

Η παράσταση εκτυλίσσεται σε έναν χώρο ιδιαίτερα υποβλητικό. Υιοθετώντας ένα μοντέρνο, λιτό σκηνικό, όπου γίνεται άριστη χρήση κάθε αντικειμένου από τις δύο ηθοποιούς που έρχονται σε άμεση οπτική επαφή με τους θεατές, η Βαλεντίνη Λουρμπά σε ένα σύντομο κείμενο που φέρει την υπογραφή της και το οποίο μας εισαγάγει στο κυρίως έργο και η Φίλια Δελαγραμμάτικα στο ρόλο της άγνωστης προσεγγίζουν το υπέροχο κείμενο του Τσβάιχ με μια φρέσκια ματιά.

Η θέση των δύο φύλων αλλά και των κοινωνικών τάξεων στη Βιένη του μεσοπολέμου ο έρωτας κι ο θαυμασμός μιας νεαρής γυναίκας της εργατικής τάξης -της οποίας ο θεατής δεν μαθαίνει ποτέ το όνομα- για έναν γνωστό, γοητευτικό μεσήλικα συγγραφέα, το παιδί που συλλαμβάνει η ηρωίδα σε μία από τις ελάχιστες ερωτικές συνευρέσεις τους και ο θάνατος του παιδιού χρόνια μετά αποτελούν τα κυρίαρχα θέματα του έργου του Τσβάιχ.

Η Φίλια Δελαγραμμάτικα έχει ένα ενδιαφέρον, ειλικρινές πρόσωπο, μια παρουσία πειστική, θερμή και σε αρκετές στιγμές συγκινητική, χωρίς να γίνεται μελό. Η σκηνοθετική επινόηση του voice over της φωνής του ήρωα από τον Χρήστο Τσάγκα στην τελευταία ηχογράφηση της καριέρας του, λειτουργεί άριστα, προσδίδοντας στην παράσταση μια πιο ολοκληρωμένη μορφή. Αν και φυσικά απών μέσω αυτού του τεχνάσματος ο ήρωας της ιστορίας αποκτά μια έντονη παρουσία στο μυαλό των θεατών.

Έχει ενδιαφέρον το κείμενο του Τσβάιχ για τον σημερινό θεατή; Η απάντηση είναι οπωσδήποτε θετική αφού η παράσταση καταφέρνει με τρόπο άμεσο και καίριο να φωτίσει τη δυναμική του ερωτικού παιχνιδιού, τους ρόλους που υποδύεται μια γυναίκα στις σχέσεις της με τους άνδρες και το τίμημα που πληρώνει όποιος επιδιώκει την αυθεντική επαφή με ανθρώπους που δεν είναι σε θέση να αναγνωρίσουν την ανιδιοτελή αγάπη.

Δημοσιεύεται στην εφημερίδα Παρατηρητης

Το γράμμα μιας άγνωστης 'Θεατρική κριτική Γράφει η Αννα Μπάστα

Γράφει η Αννα Μπάστα
ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΚΡΙΤΙΚΗ
ΘΕΑΤΡΟ ΕΚΑΤΗ
ΤΟ ΓΡΑΜΜΑ ΜΙΑΣ ΑΓΝΩΣΤΗΣ ΤΟΥ ΣΤΕΦΑΝ ΤΣΒΑΙΧ

Ο Στέφαν Τσβάιχ γεννήθηκε στις 28 Νοεμβρίου 1881 Στη Βιέννη.¨Ηταν μορφωμένος και πλούσιος . ο κοσμοπολίτης συγγραφέας δεν χρειάστηκε ποτέ να δουλέψει. Όλες του οι νουβέλες, διαδραματίζονται στην πρωτεύουσα των Αμψούργων που ήταν πλημμυρισμένη από τις μελωδίες του Σένμπεργκ και του Γιόχαν Στράους που στροβιλιζόταν στο ρυθμό του Γαλάζιου Δούναβη που γοητευόταν απ’τις θεωρίες του Φρόιντ ενώ φιλοξενούσε τον Ρίλκε τον Κάφκα που άνοιγαν το κίνημα του μοντερνισμού.Δύσκολα θα μπορούσε να βρεί κανείς στην Ευρώπη μια πόλη ,όπου ο πόθος για την κουλτούρα να είναι φλογερότερος απ’ ό,τι στη Βιέννη στην πόλη της μπέλ επόκ , πόλη εξαιρετικής γοητείας.Ο Τσβάιχ αγνοόύσε τα σημάδια της επερχόμενης πτώσης επιλέγοντας την ασφάλεια.Ο ιδεαλιστής και ονειροπόλος συγγραφέας προτίμησε να κλείσει τα μάτια του μπροστά στη φτώχεια,και στα σαθρά κοινωνικά θεμέλια. Αφιερωμένος στην καλλιέργεια σε συνδιασμό με τη δυνατότητα που είχε να αποφεύγει ό,τι δεν του άρεσε ,δεν μπόρεσε να αντιμετωπίσει την πραγματικότητα.Λόγω του χαραχτήρα του μπόρεσε ν’ανθίσει μόνο σε μια χρυσή εποχής σιγουριάς.Δεν είχε τη δύναμη να αντιμετωπίσει οτιδήποτε δυσάρεστο.Η αμυνά του υπηρξε η δημόσια σιγή ,η απομόνωση στο έργο του ,και όταν όλα είχαν αποτύχει, η φυγή.Ο Τσβάιχ πέθανε όπως πάντα ήθελε να ζεί. Ελεύθερος, και υπεύθυνος για τη ζωή του.Ακολουθώντας το παράδειγμα τριών συγγραφέων που θαύμαζε ,του Κλάιστ ,του Μονταίνιο και του Τολστόι,αυτοκτόνησε μαζί με τη γυναίκα του το 1942 στη Πετρούπολη της Βραζιλίας. Ασχολήθηκε με όλα τα είδη του γραπτού λόγου .Οι νουβέλες του {Το γράμμα μιάς άγνωστης η ανυοπομονησία της καρδιάς) οι ιστορικές μινιατούρες {οι μεγάλες ώρες της ανθρωπότητος ) οι βιογραφίες του {Μαρία Αντουανέτα Μαγγελάνος )Η αυτοβιογραφία του {Ο κόσμος του χθές) . Το γράμμα μιάς άγνωστης παίζεται στο θέατρο Εκάτη {Υακίνθου και Εκάτης 11 στη πλατεία Κυψέλης Τηλ.2106401931)σε θεατρική διασκευή και σκηνοθεσία Βαλεντίνης Λουρμπά . Αφηγητής Ο χρίστος Τσάγκας , Άγνωστη η Φίλια Δελαγραμμάτικα. Το γράμμα μιάς άγνωστης είναι η ιστορία ενός μοιραίου έρωτα. ¨Ένα κορίτσι δέκα τριών ετών ερωτεύεται ένα διακεκριμένο και γοητευτικό συγγραφέα,και υφαίνει όλη τη ζωή της γύρω του.Τρεις φορές συναντήθηκε ερωτικά μαζί του, αλλά ο πετυχημένος συγγραφέας που φοβόταν τις δεσμεύσεις ποτέ δεν την θυμόταν την επόμενη φορά, και αύτή παρέμενε μπροστά στην κλειδωμένη πόρτα του Το πάθος της γι’α υτόν μεγάλωσε όταν τον είδε αγκαλιά με μιά γυναίκα .Η καρδιά της ράγιζε και ένοιωσε τις αισθήσεις της να ξυπνούν και τα αισθημάτά της να αλλάζουν ,ήθελε να δοθεί με ρίγος στο πεπρωμένο της. Για αύτόν υπρξε ο καθρέπτης ενός πάθους πού δεν διαρκούσε η εικόνα του. Την αδιαφορία του τη μετέτρεπε σε όραμα Κανένα νήμα ανάμνησης δεν ένωνε τη ζωή του με τη ζωή της.Το γράμμα μιας άγνωστης είναι ένα δράμα δομημένο με αυστηρή λιτότητα από τη Βαλεντίνη Λουρμπά και σκηνοθετημένο με πολύ φαντασία.Οι φωτοσκιάσεις ,οι σιωπές οι εντάσεις ήταν όλα τονισμένα χωρίς υπερβολή.Ο Χρίστος Τσάγκας στο ρόλο του αφηγητή υπέβαλε με τη φωνή του και δημιουργούσε δέος .Η Φίλια Δελαγραμμάτικα ζωγράφισε τέλεια το πόνο και τη νοσταλγία για μια άλλη ζωή {πρέπει να γίνει γνωστή στους θεατρικούς κύκλους μια τόσο καλή ηθοποιός)Η Βαλεντίνη Λουρμπά ,διαχειρίστηκε καλά το μικρό ρόλο της και δεν άφησε να φάνεί ο δοκιμιακός του χαραχτήρας ,και δεν σόκαραν οι σεξουαλικές διαστοφές ειπωμένες τόσο απλά.Το έργο μοιάζει σαν μια μουσική σονάτα με ορχήστρα την ατμόσφαιρα του θεάτρου

Δημοσιεύεται στην εφημερίδα Λόγο

Το γράμμα μιας άγνωστης του Στέφαν Τσβάιχ στο Θέατρο Εκάτη

Το γράμμα μιας άγνωστης του Στέφαν Τσβάιχ στο Θέατρο Εκάτη
γράφει ο θεατρολόγος Κωνσταντίνος Β. Μπούρας

Η Βαλεντίνη Λουρμπά είναι μια εξαιρετική μονάδα στο νεοελληνικό θέατρο: διακριτική, χαμηλών τόνων κι αυτοχρηματοδοτούμενη, δεν σκίζει τα ιμάτιά της στα τηλεοπτικά παράθυρα, δεν κατηγορεί τους πάντες ότι έχουν συνυφάνει μια συνωμοσία σιωπής εναντίον της, δεν νιώθει ότι την αγνοούν, για τον απλούστατο λόγο ότι ΕΙΝΑΙ και ΦΑΙΝΕΤΑΙ αυτάρκης, ωραία και μοιραία.

Έχει δημιουργήσει έναν ατμοσφαιρικό – σχεδόν ου-τοπικό – χώρο πάνω από την πλατεία Κυψέλης, τον έχει διακοσμήσει με μεράκι σαν σαλόνι ενός γαλαξιακού σπιτιού όπου θα μπορούσε να υποδεχτεί τους πάντες, απ’ όποιο κοινωνικό στρώμα κι αν προέρχονται, φτάνει να προσέρχονται στο χώρο ασκεπείς, όπως πάμε σε μία εκκλησία.

Εκεί νιώθεις ότι είσαι ευπροσδεκτος από τον Διόνυσο και τις Μούσες. Η ίδια η Βαλεντίνη Λουρμπά μας υποδέχτηκε στην είσοδο, η ίδια σήμανε το κουδούνι για την έναρξη, η ίδια μας συνέστησε μας κλείσουμε τα κινητά μας τηλέφωνα, η ίδια υποδύθηκε την κουρασμένη εταίρα, εμβόλιμο στο καθ’ αυτό κείμενο της παράστασης. Ιδιοφυής μονόλογος γραμμένος από την ίδια, με σουρεαλιστικά στοιχεία και μια ωμότητα που δεν ξενίζει, δεν γράφτηκε για να προκαλέσει τα χρηστά μας ήθη, αλλά για να υπομνηματίσει μια ζωή στα ρείθρα ενός λασπωμένου δρόμου.

Αμέσως μετά αρχίζει ο μονόλογος “Το γράμμα μιας άγνωστης” του Στέφαν Τσβάιχ, σε θεατρικήν διασκευή και σκηνοθεσία της ίδιας, με την πυρηνική φυσικό (!!!!) Φίλια Δελαγραμμάτικα που δίνει μια ανατριχιαστική – απολύτως σύγχρονη και επίκαιρη – ερμηνεία στο ξεθωριασμένο (έτσι νόμιζα) κείμενο του Βιεννέζου ποιητή, δραματουργού και μελετητή. Με αφηγητή τον Χρήστο Τσάγκα, που ερμηνεύει δραματικότατα τον αλαζόνα, εγωκεντρικό καταξιωμένο συγγραφέα που ποδοπατάει σαν ελέφαντας τη ζωή της άμοιρης κοπέλας που τον έχει ερωτευτεί, η Φίλια Δελαγραμμάτικα, αποφεύγει τους σκοπέλους της επανάληψης με μόνο όπλο τα τρομαγμένα μάτια θαμπωμένου ελαφιού που διαθέτει, γαλαζοπράσινες μπίλιες που αντανακλούν όλον τον αποτροπιασμό από τη σκληρότητα του κόσμου. Ο λόγος της συγκεκομένος, αγχωτικός, διακοπτόμενος από τα φαντάσματα της ανώτερης ψυχής της που πίστεψε ότι θα βρει την ουράνια αγάπη στη λάσπη του δρόμου… Κι αν σας φαίνονται όλ’ αυτά πολύ παλιά, τώρα με την οικονομική κρίση θα ξαναγυρίσουμε δεκαετίες ή αιώνες πίσω. Δεν είναι τυχαίο που παίζονται πολλά έργα με θέμα τη ζωή πορνών, όπως “Το αρχαιότερο επάγγελμα” στο υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης, “Η Γυναίκα της Πάτρας” στο Θέατρο Κατερινά Βασιλάκου και τώρα “Το γράμμα μιας άγνωστης” στο Θέατρο Εκάτη. Δείτε το. Μην το χάσετε! Τηλεφωνείστε πριν για να εξασφαλίσετε μια θέση στο σαλόνι της Βαλεντίνης Λουρμπά. Μην βασιστείτε στις ώρες παραστάσεων που γράφουν οι εφημερίδες και τα περιοδικά. Η δημιουργός είναι τόσο αυτάρκης και τόσο ελάχιστα ωφελιμίστρια που ακόμα κι αυτό μπορεί ν’ αλλάξει την τελευταία στιγμή. Γιατί για την ίδια μετράει η μαγεία, η τελετουργία της συνάντησης και όχι οι ώρες ταμείου. Σπεύσατε. Τέτοια θεάματα δεν βλέπουμε κάθε μέρα. Και μ’ αυτούς τους όρους.

Κωνσταντίνος Μπούρας
www.konstantinosbouras.gr