ΟΙ ΒΡΙΚΟΛΑΚΕΣ του Ε. ΙΨΕΝ
Ο λεπτοδείχτης μιας επιτυχημένης παράστασης είναι όταν αισθάνεσαι να σε κατέχει ένα συγκεκριμένο συναίσθημα που να κυριαρχεί σε όλη την εξέλιξη του έργου και όταν κάθε κίνηση των ηθοποιών ενισχύει αυτό το συναίσθημα. Στους «Βρικόλακες» του Ε. Ίψεν το συναίσθημα αυτό ήταν ένας πολύπλοκος και παράξενα λυτρωτικός φόβος. Ο φόβος αυτός όμως δεν είχε καμία σχέση με τον κλασσικό φόβο που θα περίμενε κανείς να προκαλέσει ο τίτλος. Εδώ πρόκειται για ένα φόβο-βίωμα που δεν οφείλεται σε φαντάσματα αλλά σε πολύ συγκεκριμένες περιστάσεις της ζωής μας. Όμως δεν φοβόμαστε για κάτι που μας περιμένει, κάτι που μπορεί να συμβεί, αλλά για κάτι που νιώθουμε πως είναι εκεί, χωρίς να το ξέρουμε, κάτι που ίσως να ήταν πάντα εκεί και δεν θέλαμε να το δούμε. Για παράδειγμα, τι μέλλον μπορεί να έχει ο έρωτας όταν πάψουμε να εθελοτυφλούμε μπρος στην πραγματικότητα του άλλου ή η φιλία όταν δούμε ότι κάποιο όφελος κυνηγάει ο δήθεν φίλος; Αυτό που ονομάζει η ηθοποιός (Χάρις Συμεωνίδου που παίζει την Ελένη Άλβιγκ) «βρικόλακες μέσα μου» είναι σαν τα όνειρα που προσπαθούμε να θυμηθούμε, που ίσως κάτι να μας αποκάλυπταν για τη ζωή μας, αλλά που δεν μπορούμε να τα θυμηθούμε. Ο φόβος, λοιπόν, όχι σαν ψυχασθένεια, όπως η μανιοκατάθλιψη ή και οι διάφορες φοβίες αλλά σαν μια συγκεκριμένη, προβληματική περίσταση της ζωής σου, που για να την αντιμετωπίσεις δεν έχεις τα κατάλληλα όπλα. Είναι σαν να επιθυμείς να πάρεις μια δουλειά που γι’ αυτή δεν έχεις το απαραίτητο δίπλωμα. Φοβισμένα κουνέλια είμαστε γιατί φοβόμαστε μη πάρουμε λάθος αποφάσεις. Αυτός ο φόβος δεν έχει τίποτα το ονειρικό, τίποτα το φαντασματικό. Είναι ένα συγκεκριμένο βάρος της ζωής μας –όπως οι οικογενειακές υποχρεώσεις– και δεν αφήνει χώρο για εφιάλτες.
Αυτή την πραγματικότητα του φόβου αποδίδει με φοβερή κυριολεξία η παράσταση του Θεάτρου Εκάτη, σε σκηνοθεσία της Βαλεντίνης Λουρμπά και με τους εξαίρετους ηθοποιούς Χάρις Συμεωνίδου, Κατερίνα Παπαγεωργίου, Παναγιώτη Κατσίκη, Διονύση Μπουρδέκα, Σπύρο Στρεμμένο στους δυσκολότατους αυτούς ρόλους. Για μένα, απόδειξη της επιτυχίας και της ερμηνείας και της σκηνοθεσίας είναι ότι βιώνεις έναν αλλιώτικο φόβο. Ξαφνικά συνειδητοποιείς ότι όλη αυτή η δυστυχισμένη ιστορία σου φαίνεται φυσική! Ναι, φυσική. Και τότε, το τέλος της εισήγησης της Βαλεντίνης Λουρμπά στο πρόγραμμα όπου λέει: «ο Ίψεν δεν δημιουργεί δυστυχίες στα έργα του. Καταγράφει όμως αυτές που υπάρχουν» φωτίζεται τραγικά. Έτσι οι «Βρικόλακες» του Ε. Ίψεν αποκτούν μία ακόμη διάσταση: την πραγματική, αφού ο εφιάλτης έχει πια μπει τόσο στη ζωή μας, έχει γίνει τόσο μέρος της καθημερινότητάς μας, ώστε να μας φαίνεται φυσικό το κακό, φυσική η καταστροφή και απλά ευχόμαστε να μην μας συμβεί εμάς.
ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΒΡΑΔΥΝΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου